مهنازیزدانی، متولد شهریور ۱۳۵۹ درهجده سالگی با پرداخت به هنرمینیاتور به دنیای هنرهای تجسمی ورود پیدا کرد اما بعد ازدوسال آموزش دیدن دراین رشته زود متوجه شد که نمی خواهد مینیاتوریست شود ودربیست سالگی به سراغ کاریکاتور رفت.

یزدانی می گوید: "به لطف عشق وعلاقه به مجله طنز وکاریکاتور،کیهان کاریکاتورو کارهای تلویزیونی استاد بهمن عبدی ، دریک ترم دوازده جلسه ای اصول کاریکاتور را نزد آقای« مهدی تمیزی» آموختم . درخلال همین کلاسها راهی برایم به دنیای انیمیشن بازشد و وارد آن رشته شدم و همان جا لنگرانداختم ! برای همین فرصت و همتی نکردم تا دوباره روی کاریکاتور تمرکزکنم. ازآن زمان تا چهارسال پیش بیشترین انرژی و زمانم را صرف یادگیری و تولید انیمیشن کردم . البته هراز گاهی ناخنکی به کاریکاتورهم می زدم ازجمله سال ۸۴، وبلاگی به نام «اینازکارتون» برای انتشارکارتونهایم ساختم . همان حول وحوش مدتی هم کارهایم درسایت «پرشن کارتون» و روزنامه «اعتماد ملی»چاپ شد. درسال ۸۷ استاد جوادعلیزاده فرصت چاپ مجموعه کمیک ام به نام «هفی جان» را درمجله »طنز و کاریکاتور» به من دادند و بیشتر ازدوسال این مجموعه را ادامه دادم. اما دوباره به میزکار انیمیشن ام برمی گشتم. دوباره ازسال ۹۴ درکنارانیمیشن کاریکاتوررا ازسرگرفتم و قصد رها کردنش را ندارم! دارم سعی می کنم ازدنیای شگفت انگیز کارتون سردربیاورم!» یزدانی علاوه بر فعالیت درحوزه کارتون وکاریکاتور، تاکنون درحوزه های نویسندگی انیمیشن ، انیماتور، ساخت فیلم های کوتاه انیمیشن ،طراحی کاتالوگ و تصویرسازی فعالیت هایی داشته است.وی وجه قصه گویی را بهنحوی نهفته درکارهایش برجسته می داند.وی درجشنواره های داخلی زیادی شرکت کرده وجوایزی هم گرفته است اما فقط یک جایزه بین المللی گرفته که لوح تقدیری ازیک جشنواره چینی است .وی اخیرا برنده جایزه اصلی جشنواره ملی کاریکاتور«شهر+من» اراک وهمچنین برنده جایزه ای از یازدهمین جشنواره مطبوعات و رسانه های الکترونیک استان اصفهان شده است. به همین بهانه گفتگویی با وی انجام داده ایم که می خوانید:

شما اخیرا جایزه اصلی جشنواره ملی کاریکاتور«شهر+من» اراک را دریافت کردید . موضوع کاری که درمسابقه «شهر+ من» برنده شد چه بود و ازنظرفرم ومحتوا کارتان چه ویژگی هائی داشت ؟
موضوع کار راجع به فرهنگ بازیافت زباله ازمبدأ بود. من با خیلی ازاطرافیانم سربازیافت زباله سروکله می زنم .حتی درخانه خودم! خیلی ازما حوصله نداریم بطری های پلاستیکی و باقی اقلام قابل بازیافت را درسطل زباله مان نیندازیم ! کوچکترین اهمیتی هم به بلاهایی که این پلاستیک ها سرطبیعت و دنیای خودمتن می آورند نمی دهیم. فکر هم می کنیم همین که زباله را گذاشتیم سرکوچه ازشرش خلاص شدیم. برای همین هم به محتویات داخل کیشه هیچ اهمیتی نمی دهیم. من مدت زیادی به این فکر می کردم که راه چاره چیست! درنهایت به این نتیجه رسیدم تا بازیافت زباله تبدیل به قانون نشود و برای عدم بازیافت جریمه تعیین نگردد ، خیلی ازما باورنمی کنیم که این کار یک جرم بزرگ است! جنایتی درحق زمین و تمام موجوداتش و نسل های آینده! کارتون من زمانی را نشان میدهد که مدت هاست این امرتبدیل به قانون شده وشکستن این قانون جرمی بزرگ و بسیار قبیح محسوب می شود! خوب حالا چطورباید مجرم ها راشناسایی کرد؟ شاید با ماشین های زباله ای مجهز به دستگاه اسکنر تشخیص زباله های بازیافتی ! بعد ازآن دیگرباید صحنه جرم را می چیدم طوریکه که به راحتی بتواند گویای ماجرا باشد!

به نظرشما ویژگی که باعث شده کارتان دراین جشنواره مورد توجه هیأت داوران قرارگیرد چیست ؟
احتمالا توانسته ام صحنه را طوری بچینم که قصه ام گویا باشد.

گویا با اثردیگری هم دریازدهمین جشنواره مطبوعات و رسانه های الکترونیک استان اصفهان برنده شده اید ؛ موضوع و ویژگی های این کارچه بود ؟
کاربا عنوان حق اشتغال و کارشایسته ،که ازحقوق منشورشهروندیاست درهفته نامه«خطشه »چاپ شده بود. این کارقصه کولبرهاست... کسانی که برای درآوردن یک لقمه نان مجبورند بارهای سنگین را روی دوش شان جا به جا کنند! دراین کار، تعداد بارها با تعداد وصله های لباس کولبربرابره... هرچه فقیرترمی شود باری که باید بکشد سنگین ترمی شود... این کار صرفا قصه کولبرها نیست، بلکه قصه فقراست !

چه طورشد که کارتونیست شدید ؟ گویا نقاشی نخستین دغدغه شما درعرصه هنرهای تجسمی بوده است ؟
ازکودکی دوست داشتم بی برو برگرد نقاش بشوم. مطمئن بودم نقاش می شوم . اما کلاسهای نقاشی مدرسه آن قدربرایم کسالت باربود که فکرش ازسرم افتاد. سالهای آینده که درگیر کارتون و انیمیشن شدم متوجه شدم که چقدرنیاز دارم نقاش باشم! اما یک کشف دیگری هم کردم ! اینکه من بیشتر ازهرچیزی قصه گوهستم. قصه گویی، محورتمام کارهای من است! هرکدام از کاریکاتورهام یک قصه است، فیلمنامه انیمیشن هایم را هم خودم می نویسم و حتی تصویرگری هایم هم قصه ای می سازد ورای متنی که قراراست تصویرش کنم! پس دارم به این نتیجه می رسم که شاید می خواستم نویسنده بشوم و خودم هم خبر نداشتم! شاید باید نوشتن را جدی بگیرم و بنویسم!

اولین کارتونی که کارکردید چه بود؟ یادتان هست؟
جدای ازنقاشیهای کارتونی که پای تابلوی کلاس ها و دفتروکتاب های مدرسه ام می کشیدم،اولین کارم درکلاس کاریکاتورآقای تمیزی بود. مردی بود برسردارکه همه ازمرگش خوشحال بودند بجز کفش هایش که روی زمین افتاده بودند و داشتند برایش زار زارگریه می کردند!

اولین اثری که ازشما منتشرشد کی بود و کجا منتشرشد؟
همان سال ۸۰ . ازکارهایی که درکلاس آقای تمیزی خلق کرده بودم، برای جشنواره کاریکاتوراعتیاد تبریز فرستادم که خوشبختانه درکاتالوگ جشنواره چاپ شد.اما شرکت در جشنواره ها را ادامه ندادم.چون به شرکت درجشنواره های کاریکاتور اعتقادی نداشتم.می گفتم اگربنشینم و با هدف برنده شدن دریک جشنواره کار بزنم، هیچ وقت کارم اصیل نمی شود! برای همین، خیلی به ندرت درجشنواره ها شرکت می کردم. اما ازچهارسال پیش شروع کردم به شرکت درجشنواره ها. با اینکه همچنان معتقدم کارکردن با هدف بُردن دریک جشنواره، احتمال خلق اثری اصیل و ماندگار را پایین می آورد! برای همین، سعی می کنم کارهایم را با هدف بردن درجشنواره خلق نکنم .اما گاهی همین کارها می روند وهمین خودش یک تناقض است!

آرزوی کودکی تان چه بود ؟
بچه خانواده دیگری باشم.

اکنون چه آرزویی دارید ؟
خیلی وقت است آرزوی خاصی ندارم!هرچه پیش آید خوش آید. البته امید به بهبود اوضاع جهان که آرزوی دیرین همه ماست...

اولین جایزه شما چه بود؟
همان سال ۸۰ بود.فکرمی کنم که یک کاربه زحمت وبدبختی برای جشنواره ای درچین پست کردم که لوح تقدیرگرفت. گاهی فکرمی کنم شاید یکی ازبزرگترین اشتباهات زندگی ام این بود که این همه سال کاریکاتوررا رها کرده بودم! شاید هم نه! کسی چه می داند!

آخرین جایزه شما چه بود؟
جایزه سوم جشنواره مطبوعات اصفهان بود که 12 آبان برگزارشد. همان کارتون «کولبرها» که قصه فقررا می گفت جایزه برد. کاش خودشان هم جایزه می بردند!

آخرین کاری که دست گرفته اید چیست و بیشتردرگیرخلق آثاردرکدام زمینه و فضا هستید؟
من یک دفتر دارم که خلاصه قصه ها،ایده ها وکارتون هایم را در آن می نویسم.همه آنها نطفه هایی هستند که منتظرند زاییده شوند. هربار بسته به حالم و یا جشنواره های پیش رو، یکی شان را به دنیا می آورم.درحال حاضر، بیشترذهنم درگیر تنهایی وآدمهای تنهاست ودرگیر تصویر این حسم...

طراحی شخصیت هم گویا از دغدغه های تان است ؛ دراین زمینه کارهای تازه ای ندارید ؟
نه، علاقه چندانی به طراحی شخصیت ندارم.هرچند برای کارهای انیمیشن شرکت مان، خودم طراحی شخصیت ها را انجام می دهم. درحال حاضر، شخصیت های مجموعه انیمشن «شادمانه» تولیدمرکزصبا را دردست انجام دارم که نویسندگی وکارگردانی اش را هم به عهده دارم.

شما به شکل دیجیتال کارمیکنید یا دستی؟
بیشتردیجیتال.اما وحشتناک مدهوش و دیوانه اجرای دستی ام! دارم سعی می کنم تکنیک های تصویرسازی را یادبگیرم تا ازآنها دراجرای دستی کارتون هایم استفاده کنم.برای من هیچ اثر دیجیتالی جای کاردستی را نمی گیرد!

ازچه ابزار و نرم افزاری استفاده میکنید؟
فتوشاپ

بهترین کارتون یا کاریکاتوری که کار کردید چه بود؟
تا تعریف بهترین چه باشد. من بهترین را به کاربردی ترین کارم تعبیرمیکنم. چون هدفم از کارتون اینست که اتفاق مثبتی رقم بزند.در بین کارهایم کارتونی که درباره غرق شدن کودکان پناهنده سوری در حین فرار از جنگ کشیدم اثرگذارترین و درنتیجه از نظر من بهترین کارم بود!هر چند که ازلحاظ سوژه جدید نبود و اجرای خیلی ساده ای هم داشت.

آیا کاریکاتور و کارتون را می توان آموزش داد؟
بله.

ایده کاریکاتور یا کارتون چه طور؟
کارتون و کایکاتور مثل تریبونی است که می توان به آن دست یافت. حالا از این تریبون چه می خواهیم بگوییم مهم است! مخاطب مان کیست وچرا اصلاباید چیزی بگوییم!

بیشترایده برای تان مهم است یا تکنیک؟
حرفی که می خواهم بزنم.چیزی که ارزش گفتن را داشته باشد.اگر آن باشد بقیه را ردیف می کنم.

شکل گیری ایده درکارشما چگونه اتفاق می افتد ؟
مدام به دنیا ومحتویاتش، ارتباطم با آن و احساسات درونی ام فکرمی کنم و ایده ها هم درهمین حین و بین شکل می گیرد.

سیرانتخاب تکنیک و شیوه اجرا بعد ازشکل گیری ایده درکار شما چگونه اتفاق می افتد؟
به تکنیک فکرنمی کنم. بیشترین زمانم بعد ازایده یابی صرف چیدمان صحنه می شود و تا خوب ازآب درنیاید، دست ازسرش برنمی دارم! کلا تا بهترین چیزی که درتوانم باشد را نکشم، دست برنمی دارم.آن قدربا کار کلنجارمی روم تا بتواند قصه ام را کامل و سریع وساده بیان کنم. ودر یک به یک کارهایم ، این بزرگترین چالش پیش رویم است.

شما درجشنواره ها ومسابقات زیادی شرکت کرده و خیلی هم جایزه گرفته اید ، ازنظر شما ومتخصصان امر، ویژگی اصلی یا نقطه عطف آثارشما ازلحاظ فرم و اجرا و محتوا چیست ؟
اینکه چرا بعضی کارهایم جایزه بردند وبعضی نبردند وخیلی هایش حتی به جشنواره ها هم راه پیدا نکردند را نمی دانم. فقط می دانم که با تغییرداورهای یک جشنواره به احتمال پنجاه درصد برگزیده ها تغییرمی کنند. پس به نظرم کاری که جایزه برده است ، لزوما بهترین کار نیست وشاید حتی خیلی خوب هم نباشد. معیاری که من با آن خوب بودن کارهایم را می سنجم، بازنشر کارهاست. اگرکاری خوب باشد، احتمال اینکه مخاطب دلش بخواهد آن را برای دوستانش بفرستد، بازنشرش کند وبکوبدش روی دیوارصفحه شبکه های اجتماعی اش بالا می رود. هرچند امروزه کارهای سخیف وبی ارزش زیادی را می بینیم که هزاران هزاربار، بازنشرشده اند.با این حال، بازنشرشدن کاربرای من خیلی مهم است.این بازنشرشدن برایم نشانه این است که اثری که می خواستم را گذاشته است. کارهایی ازمن بوده اند که برنده شده اند اما وقتی درصفحه ام گذاشتم، کمترین میزان بازنشر را داشته اند. اما کدام کارهایم بیشتر بازنشرشده اند؟کارهایی که نه به هدف برنده شدن دریک جشنواره بلکه صرفا برای خلق یک کارتون زدم ! فکر می کنم این کارها صادقانه است و علت موفقیتشان هم همین است.

به طورمعمول چه قدر روی یک اثر کارمی کنید؟
حداقل چهارساعت تا دوسه روز.

فرم پیچیده یا ساده ، به پیچیدگی و ساده بودن ایده هم ارتباط دارد ؟
درکارمن بسته به این دارد که قصه ام را با چند شخصیت می خواهم پیاده کنم.هرچه شخصیت هایم و نقش های شان بیشترباشد، فضای کارم پیچیده ترمی شود.

دریافت جوایز و حضورهای درجشنوارهای داخلی و بین المللی ، چقدر درارتقاء و توسعه و بازده هنری کارتان مؤثراست ؟
خیلی خیلی زیاد! چقدرخوشحالم که تصمیم به شرکت درجشنواره ها گرفتم و این فرصت را از خودم دریغ نکردم! البته من هنوزنتوانسته ام درعرصه بین المللی دراین رشته جایره ای بگیرم. ( به غیرازهمان لوح تقدیرچین). بیشتروقت ها حتی کارم به جشنواره راه هم پیدا نمی کند. حتما یک جای کارم می لنگد و دارم تلاش می کنم بفهمم نقاط ضعف کارهایم کجاست. اما قطعا هنوز ایده ها واجراهایم به پختگی لازم نرسیده اند و تا آن نقطه راه درازی پیش رو دارم .

شما علاوه برکارتون، درهنرهای دیگری چون انیمیشن و طراحی شخصیت هم فعال هستید ؛ درخصوص این هنرها چه مسائل ومباحثی برای تان قابل طرح است ؟
همانطورکه قبلا گفتم قصه ای که می خواهم بگویم ازهمه چیز برایم مهم تراست. بعضی ازقصه ها اگردریک قاب کارتون گفته شود تاثیرگدارتراست ، بعضی کمیک وبعضی دیگرنیاز به تشریح و تفصیل بیشتری دارد و درنتیجه قالب انیمیشن انتخاب بهتری است. البته تشخیص قالب مناسب برای بیان قصه هایم هم خودش یک چالش بزرگ است که همیشه هم انتخاب درستی نداشته ام.

گویا خیلی درعرصه فیلمسازی هم فعال هستید ، فیلم های تان محدود به کارهای انیمیشن است یا ازآن فراترهم رفته اید ؟ کمی هم از فیلم هایی که ساخته اید بگوئید؟
فقط انیمیشن کارکردم. من تا سال نود یعنی از زمان ورود به دنیای انیمشن به مدت ده سال بیشتر انیماتور و فیلمنامه نویس تولیدات تلویزیونی مان بودم. ازسال ۹۰ با پذیرفته شدن درمقطع کارشناسی ارشد انیمیشن، شروع به تجربه نویسندگی و کارگردانی انیمیشن های کوتاهم کردم. درسه سال تحصیلم چهار پنج انیمیشن کوتاه طنزساختم که همان سال ها جایزه های زیادی برد. انیمیشن های« کمک»،«مرد،بت،گربه» و «وقت خوابه» ازاین دست کارها بودند. بعد ازآن دوباره به تولیدات تلویزیونی برگشتم و ازاین بابت خوشحال نیستم چون قالب ایده آل من نیست! انیمیشن های کوتاه طنزم را بیشترازهمه کارهایم دراین رشته دوست دارم.

دومین مسابقه بین المللی کارتون و کاریکاتورترامپیسم درآستانه برگزاری است، قصد دارید دراین مسابقه شرکت کنید و در صدد خلق آثاری با این موضوع نیستید؟
اگربه ایده خوبی برسم حتما شرکت می کنم.

ارزیابی شما ازمسابقه بین المللی کارتون و کاریکاتورترامپیسم چیست ؟
فکرمی کنم کارتونیست ها دراین جشنواره تبعیض نژادی، زورگویی، سیاست خصمانه ، جنگ طلبی، دیکتاتوری، نقض حق آزادی بیان وحمایت از تروریسم واین قبیل مسائل را به تصویربکشند.ترامپ، سمبلی برای بیان تمام این کژی هاست. سیاستمدارهای دروغگو ،زورگو و بالفطره دیکتاتور مثل ترامپ دردنیا کم نیستند. فکرمی کنم، کارتونیست های شرکت کننده در مسابقه ترامپیسم غالبا به این مسائل بپردازند.

بهترین کاریکاتوریست خارجی ازنظرشما کیست؟
من خیلی بهترین دارم. کارتونییست هایی که با دیدن کاهای شان خون دررگ هایم می جوشد و دلیلی برای زنده بودن پیدا می کنم. یوری کوزوبوکین،سمپه،کینو، موردیلو وخیلی های دیگر.

ازکارکدام هنرمند ایرانی خوش تان میآید؟
کارتون های استاد جواد علیزاده، علی درخشی، ابوالفضل محترمی، لاله ضیایی که کاش بیشتر ازاین ها کارتون می کشید، علی جهانشاهی وخیلی های دیگر.

بهترین فیلمی که دیده اید؟
انیمیشن شرکت هیولا را هرچه می بینم سیرنمی شوم! چه خوب یادم انداختید.الان می روم دوباره می بینمش! کلا انیمیشن هایی که « پیترداکتر» فیلمنامه نویسش بوده یا کارگردانی اش را کرده یا هردوکار را با هم انجام داده عالی است!

بهترین بازیگرایرانی و خارجی موردنظرشما چه کسانی هستند ؟
زیادبه بازیگرها فکرنمی کنم.بیشتردرگیرفیلمنامه کارها هستم!

بهترین کتابی که خواندهاید چه بود؟
رمان «جنایت ومکافات».درکل تمام آثار«داستایوفسکی»،همان بلایی را سرم می آورند که کارهای «کوزوبوکین» و«کینو» و«سمپه» و«موردیلو»! ازکتابهای غیر رمان هم، بهترینش «سیرتمدن» از«رالف لینتون» بوده است.

با کدام یک ازهنرمندان ایرانی بیشتردرارتباط هستید؟
من درکل سیستم های ارتباطی ام قطعی دارد. زمانی که لازم وحیاتی باشد، خط های ارتباطی ام وصل می شود! واین انگاریک مرض لاعلاج ژنتیکی است !
نظرشما درباره سایت ایران کارتون چیست؟
کیهان کاریکاتور، مجله ایران کارتون و سایت ایران کارتون حکم دانشگاه را داشتند. و خوشبختانه سایت ایران کارتون، همچنان کلاس هایش به روی همه علاقه مندان به این رشته بازاست وبا عشقی که به کارتون دارد همه را به یادگیری و بهره بردن ازاین هنر تشویق می کند و تمام منابع لازم برای آموختن این رشته را دراختیارعلاقه مندان می گذارد.امیدوارم هیچ وقت در این دانشگاه بسته نشود...
صحبت خاصی دارید؟
ممنون که وقت تان را صرف خواندن این صحبت ها کردید. امیدوارم زیاد من من نکرده باشم! برقرارباشید.
ما هم  از شما به خاطر وقتی که در اختیار ما گذاشتید ممنونیم.