هنر در یکسال اخیر تحت تاثیر بحران شیوع ویروس کرونا قرار گرفته و تقریباً تمام جنبههای آن زیر غبارسنگین اپیدمی گم شده است. با این حال با تمام مصیبتها، تعطیلیها، مشکلات مالی و خانه نشینیهایی که وجود داشت، یک نکته مثبت هم وجود داشت. اپیدمی کرونا خود تبدیل به منشأ الهام بسیاری از هنرمندان برای خلق آثار هنری شد.
منشأ الهامی که با ادامهدار بودن شیوع ویروس کرونا گستردهتر شد و شاید بتوان گفت «فرهنگ و هنر کرونایی» را شکل داد. هنری که به بیان ابعاد مختلف شیوع ویروس کرونا از جمله مقابله کادر درمان با این ویروس پرداخت. بسیاری از هنرمندان در سراسر دنیا با خلق آثار مختلف هنری همراهی و حمایت خود از جامعه پزشکی و کادر درمان را در هنر متبلور کردند. یکی از این هنرها، کارتون و کاریکاتور بود.
درباره تعریف این هنر، کارشناسان میگویند: «هنر کاریکاتور به معنی طراحی از یک شخص، موجود زنده، شی یا سوژه است که در آن به منظور ایجاد حس طنز و طعنه اغراق میشود». این هنر سر راست و صریح و در عین حال با بیانی شیوا و کمدی سوژه خود را ارائه میدهد. گفته شده هنر کاریکاتور پیش از پیدایش روزنامه نگاری و حتی اختراع صنعت چاپ در دنیا رواج داشته است.
علیرضا پاکدل از جمله کارتونیستهایی است که در یکسال گذشته آثار مختلفی درباره شیوع ویروس کرونا خلق کرده که مورد توجه جامعه پزشکی قرار گرفته است. پاکدل کارتونیست، طراح کاراکتر و تصویرساز سال ۱۳۶۰ در مشهد متولد شد و آغاز به کار در زمینه کاریکاتور او از سال ۱۳۷۳ بود. عضویت در انتخاب و داوری بخش کاریکاتور ششمین جشنواره بینالمللی هنرهای تجسمی فجر، چهره برتر هنری مشهد در سال ۱۳۹۲، جایزه ویژه ششمین جشنواره جهانی کاریکاتور توریسم ترکیه در سال ۲۰۱۴ و کسب جایزه ویژه از جشنواره جهانی ساتریکن لهستان در سال ۲۰۲۰ از جمله افتخارات این هنرمند است.خبرگزاری ایمنا درباره فعالیتها و آثار این هنرمند با وی گفتوگویی داشته که می خوانید:
چگونه وارد عرصه کاریکاتور شدید؟
شروع فعالیتم در زمینه کارتون و کاریکاتور از سال ۱۳۷۳ و همکاری با نشریات مختلف از جمله گل آقا، بچهها گل آقا، کیهان کاریکاتور و هفته نامه توانا بود، فعالیت حرفهای و جدیتر من از سال ۱۳۸۴ آغاز شد و سابقه همکاری با بسیاری از روزنامهها، خبرگزاریها و نشریات از قبیل ماهنامه طنز و کارتون خط خطی، روزنامه قانون، روزنامه شرق، روزنامه اعتماد، روزنامه فرهیختگان، سایت تخصصی کارتون و کاریکاتور نیشخط و ضمیمه همشهری مسافر را دارم همچنین تاکنون نمایشگاههای انفرادی و گروهی کارتون و کاریکاتور داخلی و بینالمللی برگزار کردم و طراح کاراکتر در پروژههای انیمیشن متعدد از جمله انیمیشن کوتاه «تیر و رزق روزی» و «فصل پنجم» بوده است.
در حوزه کاریکاتور آموزشی ندیدم و کاملاً خودجوش و به صورت تجربی و با تحقیق و نگاه کردن به آثار بزرگان این رشته وارد این فضا شدم.
کارهای شما که در رابطه با ویروس کرونا خلق شد سر و صدای زیادی داشت، در این مدت بجز ایران طرحهای شما در کدام کشورها دیده شد؟
در بیشتر کشورهای دنیا از جمله، کانادا، آمریکا، برزیل، اسپانیا، ترکیه، ایتالیا، چین، روسیه، کلمبیا و انگلستان نیز این آثار پخش و مورد توجه افراد مختلفی قرار گرفت.با این حال ای کاش در کشورم به این آثار اهمیت بیشتری داده شود و شرایطی به وجود آید تا عموم مردم با این آثار آشنا شوند، زیرا بیشترین انعکاس این آثار در خارج از کشور بوده و امیدوارم مجموعه آثار کرونا به صورت کتاب در اختیار مخاطبین قرار بگیرد و این مهم مستلزم حمایت است.
این ایدههای کرونایی از کجا میآید؟
توجه به حجم عظیم اطلاعات در این راستا، فضای مجازی و رسانههای دیگر کمک بزرگی برای رسیدن به این ایدهها به من کرد.
با حوزه پزشکی و سلامت چقدر آشنایی دارید؟
با توجه به فعالیت بسیار زیادی که در طول این همهگیری انجام دادم و تحقیقات جامعی در این مورد داشتم برای رسیدن به ایدههای مختلف، توانستم با این حوزه بیشتر از همیشه آشنا شوم.
آثار شما با فعالیتهای کادر درمان گره خورده، نظر شما درباره پزشکان، پرستاران، کادر درمان و شهدای مدافع سلامت چیست؟
این عزیزان نگهبانان مرزهای سلامتی جامعه ما هستند؛ همانطور که رزمندگان در هنگام جنگ وظیفه دفاع از کشور را داشتند آنها نیز در این شرایط همان رشادت و فداکاری را انجام میدهند و فعالیت این روزهای آنان ارزشمند و مقدس است.
بازخوردی از پزشکان گرفتید؟
بله از پزشکان کشور و پزشکان کشورهای مختلف جهان پیامهای بسیار محبت آمیزی دریافت کردم که من را برای ادامه فعالیتم در این زمینه مصممتر کرد و زیبایی این فعالیت این بود که این عزیزان من را هم از خود و کادر درمان میدانند و از من خواستند تا روزی را که این بیماری کنترل شد هم به تصویر بکشم.