حمید صوفی، کارتونیست، کاریکاتوریست، نقاش و تصویرگر، متولد 1359 و فارغ التحصیل کارشناسی نقاشی و کارشناسی ارشد تصویرسازی است اما بیشتر به عنوان کارتونیست شناخته شده است. صوفی از جمله کارتونیست های مطرح کشوراست، که علاوه بر همکاری با روزنامه های مطرحی چون روزنامه همشهری، جام جم، همشهری جوان و آفتاب یزد، موفق به دریافت جوایز بسیاری در زمینه کارتون درمسابقات داخلی و بین المللی شده و تاکنون چند نمایشگاه انفرادی هم برگزار کرده و در نمایشگاههای گروهی متعدد و دورهمی های کارتونیست ها شرکتی چشمگیر داشته است. با شیوع کرونا، صوفی آثار بسیاری هم با این موضوع خلق کرده است که اغلب آنها درمطبوعات کشورازجمله روزنامه همشهری منتشر شده اند.
حمید صوفی در یک سال اخیرپنج جایزه بین المللی در جشنواره ها و مسابقه های خارجی کارتون کسب کرده است. وی به تازگی جایزه اول سی و سومین مسابقه بین المللی اولنس کاتوناله کشور بلژیک را برای دومین سال پیاپی کسب کرده است. با وی به همین بهانه گفتگویی اختصاصی انجام داده ایم که می خوانید:
موضوع امسال سومین مسابقه بین المللی اولنس کاتوناله بلژیک چه بود ؟
موضوع امسال مسابقه، بازدید از موزه و حق دادرسی عادلانه بود.
کمی هم از موضوع و محتوای اثری که با آن برنده این جایزه شدید بگوئید.
من چند اثر به این مسابقه فرستادم اما اثری که به عنوان اثر برگزیده انتخاب شد، یکی از کارهای قدیمی من بود که در زمان دانشجویی اوایل دهه هشتاد برای نمایشگاهی که در دانشگاه برگزار شدکشیده بودم. درآخرین مهلت ارسال آثار، آن را دوباره اجرا کردم و برای این مسابقه فرستادم.
اثر برنده شده حمید صوفی در کارتوناله بلژیک
لطفا کمی این اثر را تشریح کنید. اینکه دست آن آدم چه هست ؟ به گمانم آن دایره ای هم که تصویر مردمی در حال غذا خوردن هستند و به منزله ذهنیت او است، ارجاعی به تابلوی شام آخر است ؟
موضوعی که من کارکردم درخصوص بازدید از موزه بود و در این اثر، تصویر یک آشپز را می بینید که وارد موزه شده و 13 جعبه پیتزا به تعداد شخصیت های تابلو ی شام آخر داوینچی آورده که تحویل دهد .
در این اثرم، یک طنزموقعیت ساده مدنظرم بود و فضا را به حداقل ترین شکل ساده کردم تا موضوع اصلی بیشتر به چشم بیاید.
خدا را شاکرم که لطف و محبت اش را از من دریغ نکرد و توانستم مقام اول را برای دومین سال پیاپی کسب کنم.
برنده شدن متوالی و پشت سرهم در یک جشنواره، از یک لحاظ نشان دهنده قابل توجه بودن اثر و کار یک هنرمند است چون برخی وقت ها جشنواره ها و مسابقه ها برای معذوریت یا به خاطر شائبه ایجاد نشدن و یا ایجاد تنوع هم که شده، از این امر که هنرمندی دو سال پشت سر هم یک جایزه را بگیرد اجتناب می کنند. اما از طرف دیگر هم ممکن است اینگونه حرکت ها از جانب یک جشنواره شائبه هایی هم ایجاد کند. به نظر شما این توفیق مجدد شما از کجا نشأت می گیرد؟
من از این اتفاق بسیارخوشحالم و این را لطف خداوند می دانم. متأسفانه آنچه که در این یک سال باعث آزرده خاطرشدنم شده این بود که طی این یک سال، علیرغم کسب پنج جایزه بین المللی، متأسفانه هیچ حمایتی از هیچ نهادی از من نشد و هیچ ارگانی حتی به این فکر نمی کند که هنرمندان چطوری با این شرایط سخت زندگی خود را می گذرانند !
توقع چه نوع حمایتی را دارید و چگونه ؟
من آموزشگاه هنری دارم و مدتی است که به خاطر کرونا و شرایط سختی که درخصوص اجاره بها و هزینه های آموزشگاهم هست، مجبور شدم مکان آموزشگاه را تحویل دهم و عملا خانه نشین شدم. حتی روزنامه هایی که قبل ازاین کاریکاتور چاپ می کردند، دیگر این کار را انجام نمی دهند و ستون خود را با طرح های ساده و بی هزینه پر می کنند! قبلا ورک شاپ هایی هم بر گزار می شد که دیگر برگزار نمی شوند. و این جز منزوی شدن، راهی برای آدم هایی که از این راه زندگی خود را می گذرانند نگذاشته است. متأسفانه چندین بار بعد از برگزیده شدن در مسابقه ای، خبر جشنواره را برای دوستان در حوزه هنری کرج یا اداره ارشاد فرستادم اما هیچ واکنشی نشان ندادند.
از کارتون های مطبوعاتی حمید صوفی در مجله اینترنتی گاهگول منتشر شده است
درخصوص جوایز هم متأسفانه چون در تحریم هستیم، مبلغ جایزه به حساب مستقیم ما واریز نمی شود و خیلی از مسابقات از این فرصت سوء استفاده می کنند و جایزه را نمی دهند! سال گذشته که در همین مسابقه اول شدم، قرار شد جایزه ام ازطریق رایزن فرهنگی ایران در بروکسل گرفته شود و به من تحویل داده شود که خبری نشد تا بعد از یکی دو ماه طی ایمیلی از مسئولان جشنواره خواستم که به حساب یکی از دوستانم در آلمان واریز شود. کتاب و لوح تقدیر من هم به رایزن فرهنگی ایران تحویل داده شد تا به دست من برسانند که بعد از یک سال هنوز هیچ خبری از آنها نشده و به تماس من هم پاسخی داده نشده است! اینکه جوایز با واسطه به دست ما برسد خیلی مشکل است چون چندین ماه طول می کشد که این اتفاق بیفتد و اگر کسی را در خارج از ایران نداشته باشیم، ممکن است اصلا به دست مان نرسد! خدا را شکر برادرم در آمریکا زندگی می کند و از طریق حساب او توانستم جوایز خودم را تا حدودی بگیرم. البته مبالغ هم در حساب اوست و معلوم نیست کی به دست من می رسد.
دیگر جوایزی که در یک سال اخیر گرفته ای چه بوده است ؟
از سال گذشته در سی دومین مسابقه کارتوناله بلژیک مقام اول را کسب کردم و کمتر از یک ماه بعد مقام دوم مسابقه بین الملی یومیتوس یونان را کسب کردم. بعد از آن جایزه ویژه مسابقه بین المللی مونته نگرو و مقام دوم مسابقه بین المللی کاریکاتور مطبوعاتی هند را کسب کردم.
مدتی است که گاهگاهی شاهد خلق کاریکاتورهایی چهره از شما هستیم؟ آیا روی آوردن ویژه و جدی تان به این موضوع، در راستای پروژه ای است یا اینکه دلیل دیگری دارد ؟
همیشه علاقه داشتم که در کنار کارتون، کشیدن کاریکاتور را هم تجربه کنم.
کاریکاتور چهره سالوادور دالی اثر حمید صوفی
کاریکاتور چهره پابلو پیکاسو از دیگر تجربه های حمید صوفی در زمینه کاریکاتور
در این کاریکاتورها بیشتر چه نکاتی را مد نظر دارید ؟
خیلی دوست دارم به سبک خاص خودم در کاریکاتور برسم هر چند که در این خصوص راه طولانی در پیش دارم.
کاریکاتور چهره مهاتما گاندی اثر حمید صوفی که بارقه هایی از سبکی ویژه را می توان در آن مشاهده کرد
این روزها مشغول چه فعالیت های هنری هستی ؟
بیشتر نقاشی می کشم و دارم تصویر ساز کتابی برای خودم را نیز انجام می دهم و زندگی را به سختی گذران می کنیم.
اگر صحبت خاصی دارید بفرمائید
با تشکر از شما، امیدوارم مسئولان توجه بیشتری به هنرمندان داشته باشند و این توجه فقط یادی از آنها محدود شود. خیلی از دوستان به کارشان زنده هستند و اگر نباشد، دچار مرگ هستند. کاش تا زمانی که زنده هستند از آنها حمایت شود چون هیچ مرده ای توقعی از کسی ندارد.
ایران کارتون هم کسب این جایزه را به شما تبریک گفته و آروزی موفقیت های بیشتری دارد.
شماری از کارتون های تازه حمید صوفی در ذیل می آید:
